Giới thiệu về Đẳng sâm

Đảng sâm (hay còn gọi là đẳng sâm) là rễ phơi khô của cây đảng sâm , họ hoa chuông (Campanulaceae), tên khoa học là Codolopsis sp. Đảng sâm ở Việt Nam  có thành phần hóa học và công dụng như các loại đảng sâm khác.
Theo Đông y cổ truyền , đảng sâm  tính bình,vị ngọt; vào kinh tỳ và phế. Có tác dụng ích khí, bổ trung, sinh tân, kiện tỳ, dưỡng huyết, dùng cho trường hợp  khí hư huyết hư, tỳ vị hư nhược,thể trạng mệt mỏi vô lực, đại tiện lỏng, sa tử cung, sa trực tràng, ăn kém, sa dạ dày ruột.

Bài thuốc quý từ Đảng sâm

Trong các bài thuốc bổ đều có thể sử dụng đảng sâm để thay cho nhân sâm và tăng liều dùng gấp từ 2 – 3 lần. Liều dùng: 12 – 30g bằng cách chưng, sắc, nấu.

Bổ khí tư âm:

Bài 1: đảng sâm 15g, nhục quế 10g, hoàng tinh 12g, cam thảo 6g, đại táo 10 quả. Đại táo đem  đi xé nhỏ, các vị sắc với nước uống trong ngày. Đợt điều trị kéo dài 15 ngày. Trị huyết áp thấp.

Bài 2: Sinh mạch tán: mạch môn 12g, đảng sâm 12g, ngũ vị 8g. Sắc uống.

Bổ huyết, chỉ huyết:

Bài 1: đảng sâm 16g, đương quy 20g, bạch thược 12g, kê huyết đằng 40g, thục địa 24g. Sắc uống. Bổ huyết.

Bài 2: đảng sâm 15g, đại táo 20 trái. Đảng sâm đem  đi thái mỏng, đại táo xé; hãm với nước sôi 30 – 45 phút, cho uống và ăn cả sâm táo. Dùng với trường hợp suy nhược cơ thể,huyết hư thiếu máu.

Bài 3: đảng sâm 40 – 60g. Sắc uống chia 2 lần trong ngày. Trị xuất huyết tử cung.

Bổ phổi dịu hen:

Thang táo cứu phế: đảng sâm 12g, thạch cao 12g, cam thảo 4g,tang diệp 12g, hồ ma nhân 6g, hạnh nhân 6g, tỳ bà (chích) 8g,mạch môn 12g, a giao 8g. A giao để riêng; thạch cao đem đi sắc trước, sau đó cho tất cả  các dược liệu vào. Sắc lấy nước, hòa a giao vào và uống. Tác dụng nhuận phế hóa đờm.

Kiện tỳ cầm tiêu chảy: bạch truật sao 12g, đương quy 12g, đảng sâm 20g, ba kích 12g. Sắc uống. Dùng để trị chứng tỳ vị hư nhược,  ăn ít, người mệt,dẫn đến đi tiêu lỏng, hoặc tiêu lỏng kéo dài.

Món ăn – bài thuốc có đảng sâm

Sâm qui sơn dược trư tâm thang:

Đương qui 10g, sơn dược 20g,đảng sâm 30g, tim lợn 200g. Tim lợn bóc màng đem đi rửa sạch, thái lát. Các dược liệu bỏ vào sắc lấy nước, bỏ bã; nấu tim lợn với nước sắc thuốc cho đến nhừ, thêm gia vị vừa ăn. Chia ăn trong ngày 1 – 2 lần. Chữa tim hồi hộp,  suyễn, mệt mỏi,khó thở, choáng váng.

Thượng đảng sâm cao:

Đảng sâm 500g, long nhãn 125g,sa sâm 250g. Sắc 3 lần lấy nước, cô lại thành cao lỏng (1/1), đựng vào chai thủy tinh. Mỗi lần dùng 20ml uống cùng nước sôi khi bụng đói. Dùng cho trường hợp suy nhược,  nói thở nhỏ yếu, suy kiệt, cơ lực suy giảm, ho khan ít đờm.

Sâm kỳ khiếm thực trư thận thang:

Quả cật lợn 1 cái, hoàng kỳ 30g, đảng sâm 20g, khiếm thực 30g. Cật lợn bóc màng đem rạch mở, rửa sạch, cho các dược liệu vào trong túi vải. Tất cả được bung nhừ, thêm gia vị vừa ăn. Ăn trong ngày 1-2 lần. Dùng cho người viêm thận có protein niệu.

Cháo sâm kỳ đại táo:

Sinh hoàng kỳ 30g,cam thảo 12g, gạo tẻ 100g, đảng sâm 30g, đại táo 10 quả. Sắc các dược liệu để lấy nước; gạo tẻ và đại táo đem đi nấu với nước sắc thành cháo. Chia 2 lần ăn trong ngày. Dùng cho trường hợp khí hư phát nhiệt.

Hải sâm xào đảng sâm kỷ tử:

Hải sâm 200g,  kỷ tử 12g, hành 15g, gừng tươi 10g, đảng sâm 16g,tỏi 5g và gia vị vừa đủ. Đảng sâm, kỷ tử đem đi sắc lấy nước bỏ bã. Hải sâm nhúng nước sôi, rửa sạch, cắt khúc, xào tái với gừng, hành, tiêu, ớt,sau đó cho nước sắc và gia vị vào, om cho nước xào đậm đặc, thêm bột ngọt trộn đều. Dùng cho trường hợp mất sức, đầu váng mắt hoa, suy nhược, tiểu tiện nhiều lần,đau lưng mỏi gối,  nam giới di tinh liệt dương, hư nhược.

Cháo đảng sâm ý dĩ phục linh:

Đảng sâm 20g,phục linh 12g, ý dĩ 16g, gạo nếp 100g. Đảng sâm, phục linh sắc nước bỏ bã, nấu  gạo nếp,ý dĩ  thành cháo. Ăn với  đường hoặc muối … Dùng cho trường hợp tỳ vị hư nhược,cơ thể gầy yếu, khí huyết hư, mất sức, ăn kém, sa hậu môn trực tràng,khát nước hoặc tiêu chảy lâu ngày, …

Kiêng kỵ: Nếu có thực hỏa, nhiệt thịnh không dùng. Không dùng củ cải và uống trà đặc.

Kết luận

Hy vọng các kiến thức y học trên đây mà Khỏe 365 đã giúp bạn phần nào hiểu rõ hơn về công dụng của đảng sâm. Chúc bạn trị bệnh nhanh chóng thành công với những bài thuốc tuyệt vời từ các cây thuốc xung quanh ta vô cùng đơn giản này nhé.