Mục lục:
Đặc điểm của Cỏ cú
Cỏ cú còn gọi là củ gấu, cỏ gấu, củ gấu vườn, củ gấu biển, hải dương phụ, họ Cói, là loài cỏ cao 20 – 30 cm sống lâu niên.
Theo Đông y cổ truyền, rễ chùm (củ) của cỏ cú thường dùng để điều chế vị thuốc hương phụ có vị cay, hơi ngọt, hơi đắng, tính bình…
Cỏ gấu là loại cỏ sống lâu nǎm; lá nhỏ hẹ, cứng và bóng, ở giữa lưng có gân nổi lên, phần dưới lá ôm lấy thân cây; thân rễ phát triển thành củ; tuỳ đất rắn hay xốp mà củ phát triển to hay nhỏ.
Ở vùng bờ biển thì củ thường to, dài, chất lượng tốt hơn, thường gọi là hải hương phụ.
Vào tháng 6, có 3 đến 8 cụm hoa hình tán màu xám nâu trên ngọn cây; nhụy có đầu núm chia 2 nhánh như lông tơ; quả có 3 cạnh màu xám.
Củ gấu thu hoạch quanh nǎm.
Thông thường, người ta thu củ về rửa sạch, phơi khô, đốt cho cháy hết lông, cất nơi thoáng mát đề dùng dần làm thuốc.
Một số bài thuốc có hương phụ(Cây cỏ cú)
Theo Đông y, rễ chùm có công dụng chữa kinh nguyệt không đều, viêm tử cung mạn tính, thấy kinh đau bụng, đau dạ dày, ăn uống kém tiêu…
Cách dùng, liều lượng: Ngày dùng 6 – 12g dưới dạng sắc, viên, bột, cao hay rượu thuốc.
Dùng riêng hoặc có thể phối hợp với các phương thuốc đau dạ dày, phụ khoa.
Cách bào chế: Củ cỏ cú bỏ lông và tạp chất; đem đi rửa sạch để ráo sau đó nghiền vụn hoặc đem thái lát mỏng và đổ thêm giấm vào cùng rồi khuấy đều, ủ một đêm, đợi hút hết giấm, cho vào chảo để sao lửa nhỏ đến khi màu hơi vàng, đem ra phơi khô.
Cứ 10 kg Hương phụ thì bạn dùng 2 lít giấm.
Chữa kinh nguyệt không đều
Hương phụ 3g, ngải cứu 3g, ích mẫu 3g, bạch đồng nữ 3g, sắc với nước; chia thành 3 lần uống trong ngày.
Muốn kinh nguyệt đều, uống đón kinh vào 10 ngày trước kỳ dự đoán có kinh hoặc gần kỳ kinh bị đau bụng hoặc hương phụ có thể chế tán bột ngày uống 10g với nước ngải cứu hoặc nước nóng.
Dùng liên tục một tháng hoặc có thể lâu hơn.
Chữa đau bụng, rối loạn tiêu hóa,đầy bụng
Riềng khô 80g (riềng củ nhỏ màu vàng nhạt),Hương phụ 40g.
Hai thứ tán nhỏ đem cất trong lọ kín, mỗi lần sử dụng 6 – 8g (trẻ em mỗi lần uống 2 – 4g) để uống với nước chè nóng.
Uống từ 3 – 5 ngày.
Chữa tiêu hóa kém
Hương phụ (sao) 12g, vỏ vối (sao) 12g, vỏ quýt (sao) 12g,vỏ rụt (sao) 16g, chỉ xác 12g.
Sắc nước uống liên tục trong 5 ngày.
Chữa cảm cúm, nhức đầu,gai rét, đau mình
Hương phụ 12g, vỏ quýt 10g, cam thảo 4g, tía tô 10g, hành 3 cây, gừng tươi 3 lát, sắc uống (đơn thuốc này của Tuệ Tĩnh).
Chú ý: Người âm hư huyết nhiệt không nên dùng.
Kết luận
Hy vọng các kiến thức y học trên đây đã giúp bạn phần nào hiểu rõ hơn về công dụng của cỏ có. Chúc bạn trị bệnh nhanh chóng thành công với những bài thuốc tuyệt vời từ các cây thuốc xung quanh ta vô cùng đơn giản này nhé.