Dừa nước hay còn gọi là du long thái (rau giống con rồng đang bơi), rau dừa nước còn có tên khoa học là Hara. Dừa cạn còn gọi là Trường xuân hoa, họ trúc đào. Rau dừa cạn còn được trồng làm thuốc ở Hà Nội và các thành phố khác. Mỗi một loại có công dụng, hiệu quả khác nhau. Hãy cùng Khỏe 365 đi tìm hiểu phân biệt Dừa nước và Dừa cạn như nào nhé
Mục lục:
Giới thiệu về Dừa nước
Đặc điểm của Dừa nước
Dừa nước là loại thảo, mọc bò, thường nổi trên mặt nước nhờ phao xốp hình trứng, trắng. Thân hình trụ, có rễ ở các mấu, mềm yếu. Lá mọc so le, hai mặt nhẵn, gốc thân đầu tù. Hoa màu trắng, mọc đơn độc ở kẽ lá. Quả nang. Cần phân biệt dừa nước (Nypa fruticans Wurmb. họ cau) mọc ở vùng nước lợ ở biển miền Nam: Cà Mau, Tân An, Gò Công,…
Ở Việt Nam, rau dừa nước thường được phân bố ở hầu hết các tỉnh đồng bằng, vùng núi thấp và trung du. Thường mọc ở ao hồ, đầm lầy. Có thể thu hái quanh năm, nhiều vào mùa thu, dùng khô hoặc tươi.
Thành phần
Trong rau dừa nước chứa thành phần tanin, flavonoid, chất nhầy, nhiều muối K, Na.
Theo Y học cổ truyền, rau dừa nước có tính mát, vị ngọt, nhạt, có tác dụng thanh nhiệt, mát máu, lợi tiểu, giải độc.
Tác dụng của dừa nước
Rau dừa nước được dùng chữa cảm sốt, tiểu đục, ho khan, phù thũng, lỵ ra máu. Đắp ngoài chữa lở, sưng, vết thương, nấm tóc. Liều dùng từ 10 – 20g; có thể 100g khô. Dùng ngoài không kể liều lượng.
Một số bệnh thường dùng rau dừa nước
Viêm cầu thận cấp, các bệnh đái đục khác, đái ra dưỡng trấp
Rau dừa nước 100-200g đem đi sắc uống, ngày 1 thang trước khi ăn; hoặc rễ non cây đa 20-30g (loại rễ mọc từ cành tủa xuống), rau dừa nước 30-40g, nam tỳ giải 15-20g (củ kim cang gai), sắc uống 1 thang mỗi ngày trước bữa ăn.
Vết thương phần mềm, sưng tấy, ứ máu, hoặc mụn nhọt, đinh độc
Vỏ thân cây gáo (lớp vỏ trắng) 30g, rau dừa nước 30g, sắc uống, ngày 1 thang trước khi ăn.
Cảm sốt
Thài lài tía 10g, rau dừa nước 30g, sắc uống, ngày 1 thang trước bữa ăn.
Giới thiệu về Dừa cạn
Đặc điểm của Dừa cạn
Dừa cạn còn gọi là Trường xuân hoa, họ trúc đào (Apocynaceae) có tên khoa học là (Catharanthus roseus (L.) G.
Dừa cạn là cây thuộc thảo, cao 0,4 – 0,8m. Lá mọc đối, rộng 1-2,5cm, hình thuôn dài 3-8cm. Hoa mọc đơn độc ở nách lá, màu hồng hay trắng,5 cánh hoa. Quả gồm hai đại, màu nâu nhạt, mỗi đại chứa khoảng 12-20 hạt.
Dừa cạn là cây có nguồn gốc từ châu Mỹ,ở nước ta hiện nay dừa cạn phổ biến ở các vùng miền, chủ yếu mọc hoang ở các bãi cát ven biển: Nghệ An,Thanh Hóa, Đà Nẵng… Còn được trồng làm thuốc ở Hà Nội và các thành phố khác.
Thành phần của Dừa cạn
Thành phần của dừa cạn chủ yếu là các alcaloid: vincristin, vinblastin, ajmalicin…
Lá dừa cạn có tính mát, vị đắng. Quy các kinh tâm, can với công dụng hoạt huyết, an thần, tiêu thũng giải độc, hạ áp. Trị tăng huyết áp, kinh nguyệt không đều, tiểu đường, lỵ, bí tiểu tiện. Liều dùng của lá: từ 8-16g dạng sắc hoặc hãm.
Tác dụng của Dừa cạn
Bộ phận dùng làm thuốc của dừa cạn là lá và rễ. Thường thu hái lá trước khi ra hoa vì hàm lượng hoạt chất alcaloid lúc này là cao nhất, đem sấy nhẹ hoặc phơi khô. Với rễ dừa cạn, sau khi rửa sạch thì đem phơi khô.
Rễ dừa cạn có tính mát, vị đắng, có độc. Quy kinh can, tâm, thận với công dụng hạ huyết áp, an thần, giải độc. Dùng chủ yếu đối người mắc chứng bệnh tăng huyết áp. Còn dùng rễ để chiết xuất các alcaloid trị bệnh ung thư. Liều dùng của rễ từ 8-12g dưới dạng hãm hoặc sắc .
Như vậy, rau dừa nước thường dùng trị một số bệnh về bệnh đường tiết niệu như đái khó, đái đục, đái ra dưỡng trấp thì dừa cạn chủ yếu dùng trị bệnh tinh thần căng thẳng, tăng huyết áp.
Chú ý
Tuyệt nhiên không dùng dừa cạn để trị ung thư vì đây là bệnh loạn sản tế bào, đối với thuốc dược liệu và thuốc Y học cổ truyền chỉ có thể dùng hỗ trợ điều trị bệnh ung thư sau khi đã hóa trị liệu hoặc xạ trị… nhằm tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện các chức năng tiêu hóa, tuần hoàn, cải thiện các tình trạng suy yếu cơ thể,… giúp cơ thể nâng cao sức đề kháng, chống lại bệnh tật.
Vì hàm lượng thành phần có hoạt tính ức chế tế bào ung thư trong dược liệu và trong dừa cạn nói riêng là rất thấp, do vậy, không thể dùng dược liệu và dừa cạn trực tiếp để chữa bệnh ung thư được.
Kết luận
Hy vọng các kiến thức y học trên đây đã giúp bạn phần nào hiểu rõ hơn về cách phân biệt dừa cạn và dừa nước. Chúc bạn trị bệnh nhanh chóng thành công với những bài thuốc tuyệt vời từ các cây thuốc xung quanh ta vô cùng đơn giản này nhé.
>>> Xem thêm: Tác dụng của rong biển và những bài thuốc bổ dưỡng không ngờ